• Dünyada Kitap
    Watson’ın Feminist Kitap Kulübü Harry Potter filmleriyle kendini dünyaya sevdiren ve birkaç senedir feminist/aktivist kimliğiyle öne çıkan oyuncu Emma Watson Twitter’dan bir kitap kulübü kurduğunu açı(Devamını oku)
  • Cinlerin ve Enis Batur’un İstanbulu
    Kent savunması, toplumsal belleğin bir parçası olarak mekânlar, ağaçları sökmeye girişen dozerler, dozerlerin önüne kendini siper eden insanlar. İstanbul dediğimde bu kavramlar ve görüntüler hücum edi(Devamını oku)
  • Murakami’nin Hemingway’e Selamı
    Edebiyat dünyasının Nobel Ödülü’nü ne zaman alacağını merakla beklediği, Türkiye’de de hatırı sayılır bir okur kitlesine sahip Japon yazar Haruki Murakami’nin yeni öykü kitabı “Kadınsız Erkekler” Doğa(Devamını oku)
  • Çağın Ana Problemleri Bir Kitapta
    21. yüzyılın ilk çeyreğinde faşizm, ırkçılık, ayrımcılık insanlığın acil gündem maddelerini oluşturmaya başlarken; dünya çapında düşünürlerin bu kavramlar üzerine kaleme aldığı yazıların yer aldığı bi(Devamını oku)
  • Yazar ile Okur Arasında
    Çoğumuz kocaman bir kalabalığın içerisinde hiçbir zaman yetmeyen zamanla yarışarak yaşamaya çalışıyoruz. Bir parça sükûnet için çekildiğimiz köşelerimizde yaşadığımız günü gözden geçirirken birçok şey(Devamını oku)
  • Virgüle Övgü
    “Noktalama işaretlerinden yoksun bir metin yazabilir misin?” diye sordum kendime. Belki sadece nokta kullanarak ya da sadece ünlem işaretiyle. Yahut da sadece ağır başlı bir virgülle, uzunca bir metin(Devamını oku)
  • Epik Bir Arkadaşlık Hikâyesi
    “Napoli Romanları” yayınlandığı her ülkede listeleri altüst ederek son zamanların edebiyat olayı haline geldi. Ülkemizde de geniş bir okur kitlesi yakalayan Elena Ferranti’nin “Benim Olağanüstü Akıllı(Devamını oku)
  • Öğrenmenin Yolları ve Felsefesi
    Hacı Bektaş-ı Veli, “Bilim, gerçeğe giden yolları aydınlatan ışıktır,” der. Bilinmeyeni bilinir kılmak için öğrenmek; bunun için de bilgiyi toplamak, birleştirmek, birbiriyle ilişkilendirmek, farklı b(Devamını oku)
  • Sonsuzluğun Sonu: Sınırsızlığın Başlangıcı
    “Yazmak için önce bir sorun ve o sorunun çözümünü düşünüyorum. Ancak bundan sonra yazmaya başlıyorum; hikâye, ilerledikçe geliştiği için karakterlerin başlarına neler geleceğini, güçlükleri aşmayı nas(Devamını oku)
  • Zihnin Zenginlik Hali: Aylaklık
    Jerome K. Jerome, eskilerin deyişiyle velût bir yazar. Deneme, oyun, öykü, roman, şiir gibi birçok farklı türde kalem oynatmış. Bununla birlikte onu 19. yüzyıldan günümüze taşıyan kitapları, farklı tü(Devamını oku)
  • Okusak da Okumasak da...
    “Eleştirisini yapacağım bir kitabı asla okumam; insan o kadar etkileniyor ki.” Elimdeki kitabın henüz epigraf sayfasındayım ve Oscar Wilde’ın bu cümlesi karşıladı beni. Üstelik elimdeki kitabı, tam da(Devamını oku)

Okuma Gözlüğü


Doğan Hızlan: Bir Vefa Simgesi…


Öner Ciravoğlu
(onercirav@gmail.com)

Onu ne zaman görsem “edebiyatın cumhurbaşkanı” nitelemesini düşünürüm. Tahsin Yücel’i son yolculuğuna uğurlarken de böyle oldu. İltifat güzel de tam yerine oturmuyor bence.

Doğan Hızlan’ın iyi edebiyatın kokusunu aldığı doğru da akımlar, eğilimler üstü olduğu kuşku götürür. Hani cumhurbaşkanı biraz siyaset üstüdür diye biliriz. Doğan Hızlan kişiler ve çevreler üstü değildir.

Hiç değildir, çünkü “A” dergisi kuşağı yazarlarındandır, belli bir duruşu vardır. En yakın arkadaşlarını da sayayım: Konur Ertop, Adnan Özyaçıner, Erdal Öz, Hilmi Yavuz, Onat Kutlar... Uzun yıllar Cumhuriyet gazetesinde çalışmıştır. Hür Yayınları’na ve Altın Kitaplar’a eş zamanlı danışmanlık yapmıştır.

Bu arada belirteyim kaderin cilvesi hem Hür Yayınları’nda hem de Cumhuriyet Kültür Servisi’nde Aydın Emeç’le halef selef oldular.

Doğan Hızlan’ın yazılarını okuyorum. Onunla yapılan nehir-söyleşiye bakıyorum. Aslında müzikten edebiyata uzanan çok renkli bir zevk kültürü geliştiren bir kişiliğe sahip olduğunu düşünüyorum. Klasik Türk müziğini sevdiği, haz aldığı kadar klasik Batı müziği konusunda beğenisi yüksektir. Klasik Türk edebiyatının zenginleştirilip çağcıllaştırılmasını Abdülbaki Gölpınarlı gibi, Tahir Alangu gibi dilerken; Selahattin Hilav’ın, Kemal Tahir’in emeğine saygı gösterip Selim İleri gibi dönemin genç yazarlarına Altın Kitaplar’da kucak açarak öncülük etmiştir.

İlk kitabı bir derlemedir: “Ne İstiyoruz?” Yıl 1970 olmalı. 1968 kuşağının Avrupa’da estirdiği fırtına henüz dinmemiştir. Neler olup bittiğini Türkiye’de okurlar bu kitapla öğrendiler bence…

Doğan Hızlan’ı Cumhuriyet’teki odasında gördüğüm ilk günü unutmuyorum.

Yıl 1980... Henüz 12 Eylül olmamış… YAZKO’dan yeni çıkardığımız kitapları ona götürüyorum. İki adet Mavi Dizi’den roman, iki adet Macenta Dizi’den şiir kitabı, iki adet de Sarı Dizi’den inceleme…

Kitapları tam anımsamam mümkün değil ama sanırım Pınar Kür’ün “Yarın Yarın” adlı romanıyla Afşar Timuçin’in “Denizli Pencere” adlı öykü kitabı. Şiirler mi? Arif Damar’ın “Alıcı Kuşu Kardeşliğin” ve Yaşar Miraç’ın hemen toplatılan “Taliplerin Ağıdı” olmalı.

Doğan Bey odasında tek çalışıyor; yardımcısı Salim Alpaslan yazı işleri katında… Beni oturtuyor ve uzun uzun telefonda konuşuyor. Sonra kitapları inceliyor ve teşekkür ediyor. Birden aklına gelmiş gibi Vasfi Rıza Zobu’nun Milliyet Yayınları’ndan çıkmış anı kitabını arayıp bulamadığını söylüyor. Hemen yarın kapak klişesini çıkarması gerekiyormuş. Bende evde var diyorum. Seviniyor.

Doğan Hızlan’la karşılaşmalarımız Hürriyet’e geçtikten sonra da sürdü böyle…

Geldik 2000’lere… Hürriyet’teki köşesi “vefa” yazılarıyla doludur. En son Tahsin Yücel için söyledikleri aslında özlenen sözlerdir. (Tahsin Yücel’in Haney yaşamalı” adlı öyküsü belleklerden silinecek gibi değildir) Onun çevirisi olan “Yaban Düşünce” adlı Claude Levi-Straus’un kitabı Hürriyet Vakfı olarak basmaya karar veren de kendisidir. Yine yakınlarda son yolculuğuna uğurlanan Prof. İsmail Tunalı için de son derece duyarlı bir yazı kaleme aldı.

Ona iyi ki varsın diyorum.

Öneriler:

“Yaşlanmayan Yaşlılar”, Özcan Köknel, İnceleme, Okuyanus, 227 s., 2015
“Musa ve Akhenaton”, Ahmed Osman, Çeviren: Zeynep Anlı, Say yayınları, 368 s., 2016
Yosun Kaplı Sular”, Arzu Arabacıoğlu, öykü, Potkal Kitap, 80 s., 2015