Remzi Kitabevi

Önce güneş tutulmasını andıran bir halka beliriyor ekranda, ardından köpüklere kanların karıştığı hareketli bir deniz. Boş bir sandalyenin siyah beyaz görüntüsünü, daha çok bir resim çerçevesine benzeyen oval bir ayna karşısında saçlarını özenle tarayan esmer bir kadın takip ediyor. Çarpık ve hatta mide bulandırıcı kareler art arda sökün ediyor... Ve en sonunda, o unutulmaz kuyu görüntüsü. Tam da o anda herhangi bir telefonun çaldığını duymuşsanız, yerinizden sıçramanız işten bile değil!

İşte her şey, 2002 yapımı “Halka”/“Ring” filminden böylesi görüntülerle başladı diyebiliriz sanırım. En azından, Uzakdoğu’dan “rahatsız edici” hikâyelere olan yoğun ilginin yakın dönemdeki fitilini ateşledi “Halka”. Filmden görüntüler, eminim bugün bile izleyenlerin hafızasında tazeliğini koruyordur. Üstelik o kuyu boş değil, biliyorsunuz!

Gösterilen bu yoğun ilginin etkisiyle, “Halka” filminin devamı da çekildi. Hatta akıllara geldi ki, izlediğimiz bu Amerikan filmi aslında bir yeniden yapım; Japonlar, “Ringu” ismiyle bu hikâyeyi çok daha önce, 1998 yılında beyazperdeye taşımışlardı zaten. (Hatırlanacaktır, o zamanlar filmin orijinal Japon versiyonunun daha da korkunç olduğu efsanesi dolanmaya başlamıştı bile.) Hepsinden sonra ise, hikâyenin asıl kökenine, Koci Suzuki’nin dörtlemesine kavuşabildik Türkçede. 2008 yılında Doğan Kitap tarafından yayımlanan dörtlemeyle birlikte (Koci Suzuki’nin “Halka”, “Sarmal”, “Düğüm” ve “Doğum Günü” isimli romanları), yani filmin uyarlandığı romanları elimize aldığımızda “halka” da bir anlamda tamamlanmış oldu. Böylelikle gözümüzü, diğer “rahatsız edici” Uzakdoğu filmlerine kaydırdık.

2010 yapımı olan “İtiraflar”/“Kokuhaku” filmi, aslında “Halka” etkisinin yavaş yavaş sönümlendiği bir zamanda ortaya çıkmıştı. Saçları yüzlerini kapatmıyordu hiçbirinin ama merkezinde yine “korkunç” çocukların yer aldığı bir filmle karşı karşıyaydık. !f İstanbul kapsamında da gösterilen “İtiraflar,” kısaca, dört yaşındaki kızı Manami öldükten sonra yas tutan öğretmen bir annenin (Yuko Moriguçi’nin), kızının ölümünden sorumlu olduğunu düşündüğü iki öğrencisine bunun hesabını sormak için intikam planı hazırlamasını konu ediniyor: “Ölürlerse yaptıklarının bedelini ödeyemezler. İnsan hayatının değerini, korkunç ağırlığını anlamalarını ve bunu anladıklarında da yaptıklarının sonuçlarına tam olarak vâkıf olmalarını istiyordum. Bu farkındalıkla yaşamalarını istiyordum. Peki bunu nasıl başaracaktım?”

Ancak bu, yalnızca hikâyenin başlangıcı; taşların yerine nasıl yavaş yavaş oturduğunu, dört yaşındaki Manami’nin ölümüne giden sürecin nasıl ilerlediğini, sonrasında nelere sebep olduğunu filme nüfuz ettikçe fark ediyorduk... “İtiraflar” filmiyle ilgili şimdilerde fark ettiğimiz başka bir gerçek de, uyarlandığı romana sadakati. Yakın bir zaman önce Doğan Kitap tarafından yayımlanan “İtiraflar” romanıyla birlikte bir kez daha filmini izlediğimiz bir Uzakdoğu hikâyesinin kökenlerine inebiliyoruz.

Film her ne kadar romana sadık bir senaryoya sahip olsa da, her zamanki gibi, filme oranla romanın sunduğu hikâyenin çok daha ayrıntılı olduğunu söyleyebiliriz. Daha derli toplu bir yapısı var ve hikâyenin tekinsiz atmosferini çok daha yoğun hissettiriyor. O gerilimli hikâyenin arka planında anne-baba-çocuk ilişkileri, eğitim sistemi, tüketim kültürü noktasında belli eleştiriler getirdiğini de söylemek mümkün “İtiraflar” romanının. Örneğin, bizlerin hep olumlu meziyetleriyle andığımız Japonya’yla ilgili şu satırları okuyoruz: “Geçmişte Japon halkının seçkin bir damak tadı vardı ama günümüzde çocukların acı ve normal köri sosu arasındaki farkı bile anlayamadıkları söyleniyor. (...) Cinayet Japonya’da eskisi gibi ender görülen bir olay değil. Hatta o kadar sık oluyor ki, cinayet haberlerini esneyerek izliyor insanlar. Ama bir ailenin gizli sırlarını ortaya serince ilgi çekiyorlar; her şeyin ne kadar yanlış gidebileceğini görmek istiyor insanlar.” Ama romanın asıl derdi bu problemleri, toplumsal yapıdaki benzeri yozlaşmaları derinlemesine deşmek olmamış. Aslen, insan doğasının karanlıklarına doğru yol almaya çalışmış yazar Kanae Minato. İntikam arzusu, kıskançlık, her ne pahasına olursa olsun başarılı olma açlığı, karşılıksız sevgi, masumiyet, önyargılar...

Japonya’da elde ettiği başarı bir yana, İngilizcede ilk yayımlandığında da hemen çoksatanlar listesinin üst sıralarına yerleşiyor “İtiraflar”. Hatta “Wall Street Journal”, romanı o yıl için en iyi 10 gerilim romanından biri olarak göstermiş. Dolayısıyla “İtiraflar” Kanae Minato’nun ilk ve hiç kuşkusuz en popüler romanı. Ancak aradan geçen yaklaşık yedi sekiz yıllık dönemde Kanae Minato oldukça üretken davranmış. İmza attığı yirmiye yakın romanı ve öykü kitabı var. Artık Japonya’da polisiyenin kraliçesi olarak anılıyor ve sinema-televizyon dünyasının hikâyelerine ilgi göstermeye devam ettiği bir isim.

Biraz gecikmeyle de olsa, bir Kanae Minato romanının Türkçede yayımlanması özellikle türün takipçileri açısından sevindirici bir gelişme ama umarız bu yalnızca bir başlangıçtır. Çünkü böylesi isimler söz konusu olduğunda, maalesef Türkiye’deki yayınevleri kimi zaman “cimri” davranabiliyorlar; yazarın en popüler romanını yayımlayıp bir kenara çekilebiliyorlar. 

“İtiraflar”, Kanae Minato, Çev: Begüm Kovulmaz, 192 s, Doğan Kitap, 2016