• Dünyada Kitap
    Mısır’dan Ünlü Yazara Yasak Mısır’da ve dünya çapında ünlü yazar Ala El Asvani’nin bu ay vereceği seminerler Mısır hükümetince yasaklandı. Yazar kendisine Mısır güvenlik güçleri tarafından, İskenderiy(Devamını oku)
  • Tüketmeden Yaşamak
    “Bir lokma bir hırka”nın erdem sayıldığı yıllardan, “fazlası hep daha fazlası”nın istendiği bir döneme nasıl geldik? Bu açgözlülük insanın doğası mı yoksa tüketim alışkanlıklarımız ile toplumsal forma(Devamını oku)
  • Mine Kırıkkanat’tan Politik Alegori
    Gazeteciliği ve araştırma kitapları kadar edebiyatçı kimliğiyle de tanıdığımız Mine G. Kırıkkanat bütün kitaplarını Kırmızı Kedi Yayınevi çatısı altında toplamaya devam ediyor. Kırıkkanat’ın Cihangir (Devamını oku)
  • Özel Çocuklar İçin Ebeveyn Rehberi
    Her çocuk farklıdır ve kendisine özel bir gelişim çizgisi vardır. Ancak bazı çocuklar özeldir; onları özel kılan şey bir sorun gibi görünse de aslında sadece özel bir yaklaşıma ihtiyaçları vardır. Bu (Devamını oku)
  • Saraylılar İçin Bir Anti-Kahraman: Mujica
    Siyasetçilerin portreleri yazarlar ve gazeteciler açısından da okur açısından da en dikkatli şekilde yaklaşılması gereken portrelerdir çoğu zaman. Yazan için de okuyan için de çetrefil bir durumdur bi(Devamını oku)
  • Bir Kitaba “Sığınma” İhtiyacı
    Konuyla ilgili en yakın tarihli haber Almanya’dan gelmişti. Geçen yılın yaz aylarında Almanya’nın Rothenstein kasabasında inşa edilmiş; içinde birkaç yüzme havuzu, sinema, restoran ve spor salonu da b(Devamını oku)
  • 2015’e Kuş Bakışı
    Bir yılı geride bırakırken, geçen yılın almanakları da raflarda yerini almaya başladı. Bir klasik haline gelen NTV Almanak’ı yine Türkiye’de ve Dünya’da yaşananları unutulmamak üzere belgeliyor: Türki(Devamını oku)
  • “Finnegans Wake” Nihayet Türkçede
    20. yüzyıl edebiyatını derinden etkileyen James Joyce’un dünya dillerinde de çevirisine az rastlanan ve “çevrilemez roman” olarak efsaneleşen kitabı “Finnegans Wakes” Türkçede iki farklı çeviriyle yay(Devamını oku)
  • Okumak ve Okuyamamak Üzerine
    Marcel Proust’un “Üst Kat Komşusuna Mektuplar” ve “Okuma Günleri” adlı iki kitabı birbirine çok yakın günlerde Türkçede yayımlandı. Tefrika Yayınları’ndan Süha Demirel çevirisiyle çıkan “Okuma Günleri(Devamını oku)
  • Halil İnalcık’la Yüz Yıl
    Osmanlı tarihçiliğinin duayeni Halil İnalcık geçen aylarda 100. yaşına girdi. Türkiye Cumhuriyeti tarihine tanıklık etmiş İnalcık, son 15 yıldır kendisine artan ilgiyle birlikte hak ettiği değeri de b(Devamını oku)
  • Patti’nin Kaybolma Kılavuzu
    Patti Smith Domingo Yayınları tarafından çevrilip basılan yeni kitabı “M Treni”yle okurlarının ve dinleyicilerinin arasında dolaşmaya devam ediyor. Smith, önceki kitaplarında anlattığı çocukluğunun ve(Devamını oku)

Okuma Gözlüğü


Şiir Her Zaman…


Öner Ciravoğlu
(onercirav@gmail.com)

“Bugün canım yazı yazmak istemiyor.”

Çetin Altan’la ünlenen tuhaf ama alışıldık bir ruh halinin yansımadır bu. Oktay Akbal’dan da böyle bir yazı okumuştum “Ölümsüz Oyun” adlı kitabında.

Dünyanın hali, memleketin hali, Aylan bebeğin görüntüsü içimizi dağlayıp duruyor. Ne yeni yıl, ne televizyonda güncel olayları izlemek ne de başka bir şey… Olup bitenler karşısında umarsızlığın katmerleşmesi ve içimizi karartması… Kitaplığı karıştırmak, eski kupürlere bakmak, dosyaları elden geçirmek yararlı olabilir belki.

Bu kez Oktay Rifat’ın şiirlerine dadanayım dedim. Karşıma çıkan o ünlü ‘Telefon’ başlıklı şiir ilginç göndermelerle dolu ve yoruma açık…  Oktay Rifat’ın toplu şiirlerine bakarken çevirilerin de bu basımda yer aldığını gördüm. Neden ön kapakta buna ilişkin bir not yok diye düşündüm. Kapak düzeni buna pek olanak vermiyor olsa da önemli. Ben o şiir çevirilerinin ilk basımlarının peşine düştüm bilmeden.  Sanırım oğul Samih Rifat bu basıma önayak olmuştur ama yine de bir eksiklik. Şiirlerin ikinci cildi daha derli topludur diye düşünüyorum.

Andığım Telefon şiiri şöyle bitiyor:

 

Çocuklara bakma dayanırım

Gide gide çoğaldım halkım ben artık

Dağ taş kalabalık kalabalık

Satar mıyım onları onlar da çocuklarım

Ben kadınım çocuklarımla varım

Telefon nafile açmam seni

Söylemez dillerim yarınla bağlı

Tutmaz parmaklarım kocamdan belli

Telefon benim ki de analık

 

Çocuklara bakma dayanırım

Sevgiydim önce bir çeşit incelik

Şimdi işe yarıyorum kaba saba

Tuzlu bir deniz kokusu havada

Benimle başladı bu müthiş tazelik

Benimle yaklaştı güzel günler

O günlerin eşiğinde beni hatırlayın

Hatırlayın onların vahşetini

Her telefon çalışta kesik kesik

 

Evet ‘Telefon’ şiiri çok önemli. Onun gibi Behçet Necatigil’in ‘Solgun Bir Gül Oluyor Dokununca’ şiiri üstüne de gereği gibi durulmadı sanıyorum. Bu konuda Turgut Uyar’ın “Papirüs” dergisinde  ‘Bir Şiirden’ başlıklı yazılarını unutamam. Belki yine yazdım. Turgut abi koltuk değnekleriyle odama girdiğinde ilk tanışmanın heyecanıyla o yazıları sormuştum. Rastlantıya bakın “haftaya Ada yayınlarından çıkacak o yazılar kitap halinde” demesin mi! Yıl 1982.

Bana göre ilk elde yorumlanması gereken şiirler üstüne uzunca bir liste bile yapılabilir:

‘Sessiz Gemi’, ‘Mehlika Sultan’ (Yahya Kemal), ‘İnsan Manzaraları’ (Nâzım Hikmet), ‘Otuz Beş Yaş’ (Cahit Sıtkı Tarancı), ‘Bursa’da Zaman’ (Tanpınar) ‘Olvido’ (Ahmet Muhip Dranas), ‘Om Mani Padme Hum’ (Asaf Halet Çelebi), ‘Yağmur Altında’ (Melih Cevdet Anday), ‘Ben Sana Mecburum’, ‘Sisler Bulvarı’ (Attilâ İlhan), ‘Ölü Öldü’ (Edip Cansever), ‘Göğe Bakma Durağı’ (Turgut Uyar), ‘Fayton’ (Ece Ayhan), ‘Üvercinka’ (Cemal Süreya)… Daha uzatılabilir bu liste. Belki onları da konuşuruz…

Öneri:

“Atatürk’ün Yanıbaşında-Nuri Ulusu’nun Hatıraları”, M. Kemal Ulusu, 17. basım, 310 s. 2015
“Fena Çocuklar Zamanı”, Orhan Gökdemir, deneme, 184 s. 2015